Muzyka Greków
Znana jest głównie ze źródeł pośrednich: archeologi, ze
stosunkowo licznych traktatów teoretycznych (Arystoksenos z Tarentu) i dzieł
filoz. (Platon, Arystoteles) oraz tylko nielicznych zachowanych źródeł
muzycznych z których najstarsze nie sięgają poza V w. p.n.e. (m.in. fragment
chóru z Orestesa Eurypidesa, 2 hymny delfickie ku czci Apollina, 2 hymny
Mesomedesa). W okresie homeryckim kwitła epika, w VII, VI w. zaznaczył się
rozwój śpiewu przy heterofonicznym ( heterofonia) wtórze kitary (kitarodia) i
aulosu (aulodia), rozkwit liryki monodycznej (Safona, Alkajos) i chóralnej (Pindar);
w tragediach okresu klasycznego (V IV w. p.n.e.) dominowały śpiewy chóru, były
też sceny, którym towarzyszył aulos. W okresie hellenistycznym (IV I w. p.n.e.)
wzmogły się wpływy Orientu (chromatyka, instrumenty strunowe), zanikał
synkretyzm; muzyka stanowiła obiekt współzawodnictwa na agonach, odgrywała dużą
rolę w kulcie bogów. Bogactwo gatunków i muz. form wok. i wok.-instrumentalnych
w muzyce starożytnej Grecji wiązało się z różnorodnością form i treści tekstu;
rytm muzyki łączył się ściśle z metrum poezji. System tonalny, ustalony w V w.
p.n.e., opierał się na zstępujących tetrachordach: tetrachord diatoniczny
zawierał 2 całe tony i 1 półton, i (w zależności od miejsca półtonu) był zw.
doryckim, frygijskim lub lidyjskim, tetrachord chromatyczny zawierał sekundę
zwiększoną i 2 półtony, a tetrachord enharmoniczny tercję wielką i 2 ćwierćtony;
zestawienie 2 tetrachordów dawało gatunek oktawowy (harmonia); znano także
modulację oraz transpozycje (tonos).
Greckie pismo nutowe opierało się na literach alfabetu fenickiego lub jońskiego.
Instrumenty: lira, kitara, harfa, flet, aulos, fletnia Pana, rogi, trąby, bębny,
kołatki. Rozwój teorii muzyki gr. skupiał się wokół 2 kierunków empirycznego
(Pitagoras) i dedukcyjnego (Arystoteles); zostały sformułowane: teoria etosu
(przypisująca skalom muz., instrumentom, rytmom określony walor moralny i
wychowawczy) oraz mat. podstawy stroju muzycznego. Zarówno teoria muzyki gr.,
jak i instrumentarium wskazują na związki z kulturami Bliskiego Wschodu i
Egiptu. Muzyka starożytnej Grecji, zwłaszcza w swym aspekcie teoret., oddziałała
na muzykę europejską.